Werken bij mensen met niet-aangeboren hersenletsel

We gaan in gesprek met Jack Vruggink (22), hij is een tweedejaars leerling. Voluit heet de opleiding die hij doet Persoonlijk begeleiding specifieke doelgroepen (maatschappelijke zorg). Het is een BBL-opleiding. Jack werkt bij Oranje Nassau’s Oord op de woningen Koningsbosch en Huchtbosch. Er wonen mensen met niet-aangeboren hersenletsel (NAH).

Wat vooraf ging

Op onze vraag waarom hij koos voor een opleiding in deze richting, blijkt dat daar het een en ander aan vooraf ging. Jack: “Toen ik mijn Havo-diploma had gehaald ging ik fysiotherapie studeren op het Hbo. Het was niet helemaal wat ik ervan verwachtte. Ik ging op zoek naar iets anders. Ik houd van koken, ben de horeca in gegaan en behaalde mijn koksdiploma. Ik werkte bij een gerenommeerd sterrenrestaurant. De gastvrijheid die je daar kunt bieden, beviel me zeker. Maar ik zag collega’s die al jaren in de horeca werkten, dag in dag uit lange dagen maken. Ik zag het niet zitten om dat op termijn ook nog leuk te vinden. Ik ging in gesprek met vrienden om te horen welke passie zij voor hun werk hadden. Een vriendin werkte in de zorg. Door haar verhaal werd mijn interesse gewekt. Ik liep een dag mee bij Oranje Nassau’s Oord en vond het direct fantastisch. Ik dacht, als ik ergens iets wil leren, dan is het hier. Ook bij deze mensen kan ik mijn interesse in gastvrijheid kwijt.”

In het gesprek zien we Jack helemaal opleven als hij over zijn huidige werk vertelt. Het fantastische gevoel blijkt hij nog steeds te hebben. Hij vertelt enthousiast verder. Ook waarom hij zijn werk zo mooi vindt.

Vertrouwen winnen

Jack: “de mensen met niet-aangeboren hersenletsel zijn allemaal verschillend. Al die verschillende karakters maken dat het een bijzonder stel mensen bij elkaar is. En dat vind ik juist zo leuk. Het mooiste van wat ik heb geleerd is dat mensen veranderen als ze je vertrouwen. Mensen reageren dan anders. Ik kom net kijken in de zorg en toch ben ik in staat om het vertrouwen te winnen. Ook al hebben medewerkers veel ervaring, maar ze kennen de bewoner niet omdat ze maar af en toe op de woning komen, dan is het contact toch heel anders dan voor mij als ‘vast gezicht’.

Met sommige mensen ben je in staat een gesprek te voeren anderen praten heel onsamenhangend. Ik vind het leuk om nog met ze te kunnen praten maar lukt dat niet, dan is er toch contact. Soms heb je opeens oogcontact, zie je een glinstering in hun ogen, dan heb je even een momentje samen. Ook daar geniet ik van. Het is altijd spannend als er een nieuwe bewoner bij ons komt. Die wil ik dan zo snel mogelijk goed leren kennen.”

Humor

“Je moet je werk serieus nemen maar soms ook de humor ervan inzien. Er zit soms geen rem op de uitspraken van mensen. Daar moet je mee om kunnen gaan en een stukje humor helpt me daarbij.

We proberen te voorkomen dat mensen die geen rem hebben, doorschieten. We zoeken altijd de balans tussen zelfredzaamheid en het bieden van een uitdaging. Zo mogelijk wassen ze zichzelf of helpen ze met het dekken van de tafel. We stimuleren maar hebben er ook oog voor als het niet lukt.”

Persoonlijke ontwikkeling

“De switch vanuit de horeca naar de zorg is de beste die ik heb gemaakt. Het is een goede keus geweest voor mijn professionele ontwikkeling maar ook voor mij als persoon privé. Je leert ook relativeren. Een van de bewoners was wereldreiziger, een heel goed ontwikkelde man. Dan zie ik hoe hij is teruggevallen en bij ons woont. Dan denk ik, er hoeft maar iets te gebeuren en je functioneert niet meer zoals je gewend was. Het kan mijzelf en anderen ook overkomen. Ik vind het mooi dat ik dan een bijdrage kan leveren om hem ondanks alles een leven met kleur te bieden. Ik zit hier echt op mijn plek.”

Werkdruk

Op onze vraag hoe hij omgaat met de werkdruk zegt Jack. “Vanuit de horeca ben ik wel wat gewend, het is wel aanpoten en doorwerken maar daardoor gaat de tijd ook snel. Aandacht voor het welzijn van de bewoners is een belangrijk onderdeel van mijn opleiding. Daar zou ik nog iets meer aandacht aan willen besteden.”

Geef mensen een kans

Aan het eind van ons gesprek wil Jack nog iets kwijt: “Het belangrijkste is, geef de mensen met niet-aangeboren hersenletsel een kans. Soms komt het op je af en dat kan best heftig zijn. Maar geef ze de tijd om aan je te wennen, je kunt dan zoveel van ze terugkrijgen.“

Foto: Jack met bewoner mevrouw de Snaijer